Číslovky / Gramatika

Základné číslovky

Číslovka je slovný druh, ktorý označuje počet, množstvo, poradie a frekvenciu. Číslovka odpovedá na otázky ile? który z kolei?.

Základné číslovky vyjadrujú počet niečoho. Odpovedajú na otázku ile? ilu?. Skloňujú sa podľa pádov a rodov.

0	-	`zero`	10	-	`dziesięć`	20	-	`dwadzieścia`	30	-	`trzydzieści`
1	-	`jeden`	11	-	`jedenaście`	21	-	`dwadzieścia` `jeden`	40	-	`czterdzieści`
2	-	`dwa`	12	-	`dwanaście`	22	-	`dwadzieścia` `dwa`	50	-	`pięćdziesiąt`
3	-	`trzy`	13	-	`trzynaście`	23	-	`dwadzieścia` `trzy`	60	-	`sześćdziesiąt`
4	-	`cztery`	14	-	`czternaście`	24	-	`dwadzieścia` `cztery`	70	-	`siedemdziesiąt`
5	-	`pięć`	15	-	`piętnaście`	25	-	`dwadzieścia` `pięć`	80	-	`osiemdziesiąt`
6	-	`sześć`	16	-	`szesnaście`	26	-	`dwadzieścia` `sześć`	90	-	`dziewięćdziesiąt`
7	-	`siedem`	17	-	`siedemnaście`	27	-	`dwadzieścia` `siedem`	100	-	`sto`
8	-	`osiem`	18	-	`osiemnaście`	28	-	`dwadzieścia` `osiem`
9	-	`dziewięć`	19	-	`dziewiętnaście`	29	-	`dwadzieścia` `dziewięć`

101	-	`sto` `jeden`	111	-	`sto` `jedenaście`	121	-	`sto` `dwadzieścia` `jeden`	200	-	`dwieście`
102	-	`sto` `dwa`	112	-	`sto` `dwanaście`	122	-	`sto` `dwadzieścia` `dwa`	300	-	`trzysta`
103	-	`sto` `trzy`	113	-	`sto` `trzynaście`	123	-	`sto` `dwadzieścia` `trzy`	400	-	`czterysta`
104	-	`sto` `cztery`	114	-	`sto` `czternaście`	124	-	`sto` `dwadzieścia` `cztery`	500	-	`pięćset`
105	-	`sto` `pięć`	115	-	`sto` `piętnaście`	125	-	`sto` `dwadzieścia` `pięć`	600	-	`sześćset`
106	-	`sto` `sześć`	116	-	`sto` `szesnaście`	126	-	`sto` `dwadzieścia` `sześć`	700	-	`siedemset`
107	-	`sto` `siedem`	117	-	`sto` `siedemnaście`	127	-	`sto` `dwadzieścia` `siedem`	800	-	`osiemset`
108	-	`sto` `osiem`	118	-	`sto` `osiemnaście`	128	-	`sto` `dwadzieścia` `osiem`	900	-	`dziewięćset`
109	-	`sto` `dziewięć`	119	-	`sto` `dziewiętnaście`	129	-	`sto` `dwadzieścia` `dziewięć`
110	-	`sto` `dziesięć`	120	-	`sto` `dwadzieścia`	130	-	`sto` `trzydzieści`

1000 - tysiąc
1 000 000 - milion
1 000 000 000 - miliard
1 000 000 000 000 - bilion

Základné číslovky tysiąc, milion, miliard sa neskloňujú podľa rodov. Skloňujú sa podľa pádov a čísla rovnako ako podstatné mená rodu mužského, napr. tysiąc, tysiąca, tysiącowi, tysiąc, tysiącem, tysiącu, tysiąc.

Základná číslovka jeden v jednotnom čísle má formy rodu mužského (jeden), ženského (jedna) a stredného (jedno). Základné číslovky od 1 do 4 sa spájajú s podstatným menom v 1. páde (napr. 1 samochód, 2, 3, 4 samochody). Od 5 hore sa základné číslovky spájajú s 2. pádom (napr. 5, 6, 7 samochodów).

Skloňovanie číslovky `jeden`

Pád	mužský r.	ženský r.	stredný r.
Nominatív	`jeden`	`jedna`	`jedno`
Genitív	`jednego`	`jednej`	`jednego`
Dátiv	`jednemu`	`jednej`	`jednemu`
Akuzatív	`jednego`	`jedną`	`jedno`
Inštrumentál	`jednym`	`jedną`	`jednym`
Lokál	`jednym`	`jednej`	`jednym`
Vokatív	`jeden`	`jedna`	`jedno`

Skloňovanie číslovky `dwa`, `trzy`, `cztery`

Mužská osobná forma

Pád	`dwa`	`trzy`	`cztery`
Nominatív	`dwa`/`dwóch`	`trzej`/`trzech`	`czterej`/`czterech`
Genitív	`dwóch`	`trzech`	`czterech`
Dátiv	`dwom`/`dwóm`	`trzem`	`czterem`
Akuzatív	`dwóch`	`trzech`	`czterech`
Inštrumentál	`dwoma`	`trzema`	`czterema`
Lokál	`dwóch`	`trzech`	`czterech`
Vokatív	`dwaj`	`trzej`	`czterej`

Základné číslovky dwa, trzy, cztery v mužskom osobnom rode majú dve formy: napr. dwaj chłopcy a dwóch chłopców, trzej chłopcy a trzech chłopców, czterej chłopcy a czterech chłopców.

Ženská forma

Pád	`dwa`	`trzy`	`cztery`
Nominatív	`dwie`	`trzy`	`cztery`
Genitív	`dwóch`/`dwu`	`trzech`	`czterech`
Dátiv	`dwom`/`dwu`	`trzem`	`czterem`
Akuzatív	`dwie`	`trzy`	`cztery`
Inštrumentál	`dwiema`/`dwoma`	`trzema`	`czterema`
Lokál	`dwóch`/`dwu`	`trzech`	`czterech`
Vokatív	`dwie`	`trzy`	`cztery`

Forma nemužská osobná a stredná

Pád	`dwa`	`trzy`	`cztery`
Nominatív	`dwa`	`trzy`	`cztery`
Genitív	`dwóch`	`trzech`	`czterech`
Dátiv	`dwóm`/`dwu`	`trzem`	`czterem`
Akuzatív	`dwa`	`trzy`	`cztery`
Inštrumentál	`dwoma`	`trzema`	`czterema`
Lokál	`dwóch`	`trzech`	`czterech`
Vokatív	`dwa`	`trzy`	`cztery`

Skloňovanie číslovky `pięć` a vyššie

Pád	Mužská osobná forma	Nemužská osobná forma
Nominatív	`pięciu`	`pięć`
Genitív	`pięciu`	`pięciu`
Dátiv	`pięciu`	`pięciu`
Akuzatív	`pięciu`	`pięć`
Inštrumentál	`pięcioma`	`pięcioma`
Lokál	`pięciu`	`pięciu`
Vokatív	`pięciu`	`pięć`

Radové číslovky

Radové číslovky označujú poradie osôb a vecí. Skloňujú sa podľa pádov, rodov a čísla.

Odpovedajú na otázku który?, która?, które z kolei? (napr. drugi, piąty, ósma, dwunasta, trzydzieste, setne).

1	-	`pierwszy`, -`a`, -`e`	11	-	`jedenasty`, -`a`, -`e`	21	-	`dwudziesty`, -`a`, -`e` `pierwszy`, -`a`, -`e`
2	-	`drugi`, -`a`, -`e`	12	-	`dwunasty`, -`a`, -`e`	22	-	`dwudziesty`, -`a`, -`e` `drugi`, -`a`, -`e`
3	-	`trzeci`, -`a`, -`e`	13	-	`trzynasty`, -`a`, -`e`	23	-	`dwudziesty`, -`a`, -`e` `trzeci`, -`a`, -`e`
4	-	`czwarty`, -`a`, -`e`	14	-	`czternasty`, -`a`, -`e`	24	-	`dwudziesty`, -`a`, -`e` `czwarty`, -`a`, -`e`
5	-	`piąty`, -`a`, -`e`	15	-	`piętnasty`, -`a`, -`e`	25	-	`dwudziesty`, -`a`, -`e` `piąty`, -`a`, -`e`
6	-	`szósty`, -`a`, -`e`	16	-	`szesnasty`, -`a`, -`e`	26	-	`dwudziesty`, -`a`, -`e` `szósty`, -`a`, -`e`
7	-	`siódmy`, -`a`, -`e`	17	-	`siedemnasty`, -`a`, -`e`	27	-	`dwudziesty`, -`a`, -`e` `siódmy`, -`a`, -`e`
8	-	`ósmy`, -`a`, -`e`	18	-	`osiemnasty`, -`a`, -`e`	28	-	`dwudziesty`, -`a`, -`e` `ósmy`, -`a`, -`e`
9	-	`dziewiąty`, -`a`, -`e`	19	-	`dziewiętnasty`, -`a`, -`e`	29	-	`dwudziesty`, -`a`, -`e` `dziewiąty`, -`a`, -`e`
10	-	`dziesiąty`, -`a`, -`e`	20	-	`dwudziesty`, -`a`, -`e`

30	-	`trzydziesty`, -`a`, -`e`	101	-	`sto` `pierwszy`, -`a`, -`e`	211	-	`dwieście` `jedenasty`, -`a`, -`e`
40	-	`czterdziesty`, -`a`, -`e`	102	-	`sto` `drugi`, -`a`, -`e`	212	-	`dwieście` `dwunasty`, -`a`, -`e`
50	-	`pięćdziesiąty`, -`a`, -`e`	103	-	`sto` `trzeci`, -`a`, -`e`	213	-	`dwieście` `trzynasty`, -`a`, -`e`
60	-	`sześćdziesiąty`, -`a`, -`e`	104	-	`sto` `czwarty`, -`a`, -`e`	214	-	`dwieście` `czternasty`, -`a`, -`e`
70	-	`siedemdziesiąty`, -`a`, -`e`	105	-	`sto` `piąty`, -`a`, -`e`	215	-	`dwieście` `piętnasty`, -`a` , -`e`
80	-	`osiemdziesiąty`, -`a`, -`e`	106	-	`sto` `szósty`, -`a`, -`e`	216	-	`dwieście` `szesnasty`, -`a`, -`e`
90	-	`dziewięćdziesiąty`, -`a`, -`e`	107	-	`sto` `siódmy`, -`a`, -`e`	217	-	`dwieście` `siedemnasty`, -`a`, -`e`
100	-	`setny`, -`a`, -`e`	108	-	`sto` `ósmy`, -`a`, -`e`	218	-	`dwieście` `osiemnasty`, -`a`, -`e`
			109	-	`sto` `dziewiąty`, -`a`, -`e`	219	-	`dwieście` `dziewiętnasty`, -`a`, -`e`
			110	-	`sto` `dziesiąty`, -`a`, -`e`	220	-	`dwieście` `dwudziesty`, -`a`, -`e`

321	-	`trzysta` `dwudziesty`, -`a`, -`e` `pierwszy`, -`a`, -`e`	1000	-	`tysięczny`, -`a`, -`e`
322	-	`trzysta` `dwudziesty`, -`a`, -`e` `drugi`, -`a`, -`e`	1001	-	`tysiąc` `pierwszy`, -`a`, -`e`
323	-	`trzysta` `dwudziesty`, -`a`, -`e` `trzeci`, -`a`, -`e`	2000	-	`dwutysięczny`, -`a`, -`e`
324	-	`trzysta` `dwudziesty`, -`a`, -`e` `czwarty`, -`a`, -`e`	2018	-	`dwa` `tysiące` `osiemnasty`, -`a`, -`e`
325	-	`trzysta` `dwudziesty`, -`a`, -`e` `piąty`, -`a`, -`e`	3000	-	`trzytysięczny`, -`a`, -`e`
326	-	`trzysta` `dwudziesty`, -`a`, -`e` `szósty`, -`a`, -`e`	3434	-	`trzy` `tysiące` `czterysta` `trzydziesty`, -`a`, -`e` `czwarty`, -`a`, -`e`
327	-	`trzysta` `dwudziesty`, -`a`, -`e` `siódmy`, -`a`, -`e`
328	-	`trzysta` `dwudziesty`, -`a`, -`e` `ósmy`, -`a`, -`e`
329	-	`trzysta` `dwudziesty`, -`a`, -`e` `dziewiąty`, -`a`, -`e`
330	-	`trzysta` `trzydziesty`, -`a`, -`e`

Skloňovanie radovej číslovky

Radové číslovky sa skloňujú podľa pádov, rodov a čísla.

Radové číslovky majú v jednotnom čísle tvary rodu mužského, ženského a stredného, v množnom čísle rodu mužského osobného a nemužského osobného.

Jednotné číslo

Pád	mužský r. (`który`?)			stredný r. (`które`?)	ženský r. (`która`?)
Pád	osoby	zvieratá	veci
Nominatív = Vokatív	`szesnasty`	`szesnasty`	`szesnasty`	`szesnaste`	`szesnasta`
Genitív	`szesnastego`	`szesnastego`	`szesnastego`	`szesnastego`	`szesnastej`
Dátiv	`szesnastemu`	`szesnastemu`	`szesnastemu`	`szesnastemu`	`szesnastej`
Akuzatív	`szesnastego`	`szesnastego`	`szesnasty`	`szesnaste`	`szesnastą`
Inštrumentál	`szesnastym`	`szesnastym`	`szesnastym`	`szesnastym`	`szesnastą`
Lokál	`szesnastym`	`szesnastym`	`szesnastym`	`szesnastym`	`szesnastej`

Množné číslo

Pád	r. mužský osobný (`którzy`?)	r. nemužský osobný (`które`?)
Nominatív = Vokatív	`szesnaści`	`szesnaste`	`szesnaste`	`szesnaste`	`szesnaste`
Genitív	`szesnastych`	`szesnastych`	`szesnastych`	`szesnastych`	`szesnastych`
Dátiv	`szesnastym`	`szesnastym`	`szesnastym`	`szesnastym`	`szesnastym`
Akuzatív	`szesnastych`	`szesnaste`	`szesnaste`	`szesnaste`	`szesnaste`
Inštrumentál	`szesnastymi`	`szesnastymi`	`szesnastymi`	`szesnastymi`	`szesnastymi`
Lokál	`szesnastych`	`szesnastych`	`szesnastych`	`szesnastych`	`szesnastych`

Radová číslovka v lokále - určenie času

Pomocou radovej číslovky v lokále odpovedáme na otázku o której godzinie? alebo po której?, napr. O której jesz obiad? Obiad jem o czternastej. Po której wracasz z pracy? Z pracy wracam po szesnastej.

Na otázku o której godzinie? ((+ sloveso) odpovedáme:

Radová číslovka (`która` `godzina`?)		Lokál radovej číslovky (`o` `której` `godzinie`?)	Radová číslovka (`która` `godzina`?)		Lokál radovej číslovky (`o` `której` `godzinie`?)
1:00	`pierwsza`	`pierwszej`	13:00	`trzynasta`	`trzynastej`
2:00	`druga`	`drugiej`	14:00	`czternasta`	`czternastej`
3:00	`trzecia`	`trzeciej`	15:00	`piętnasta`	`piętnastej`
4:00	`czwarta`	`czwartej`	16:00	`szesnasta`	`szesnastej`
5:00	`piąta`	`piątej`	17:00	`siedemnasta`	`siedemnastej`
6:00	`szósta`	`szóstej`	18:00	`osiemnasta`	`osiemnastej`
7:00	`siódma`	`siódmej`	19:00	`dziewiętnasta`	`dziewiętnastej`
8:00	`ósma`	`ósmej`	20:00	`dwudziesta`	`dwudziestej`
9:00	`dziewiąta`	`dziewiątej`	21:00	`dwudziesta` `pierwsza`	`dwudziestej` `pierwszej`
10:00	`dziesiąta`	`dziesiątej`	22:00	`dwudziesta` `druga`	`dwudziestej` `drugiej`
11:00	`jedenasta`	`jedenastej`	23:00	`dwudziesta` `trzecia`	`dwudziestej` `trzeciej`
12:00	`dwunasta`	`dwunastej`	24:00	`dwudziesta` `czwarta`	`dwudziestej` `czwartej`

Radová číslovka v inštrumentále - vyjadrenie času

Pomocou radovej číslovky v inštrumentále odpovedáme na otázku między którą a którą godziną? alebo przed którą godziną?, napríklad W domu jestem między siódmą i dziesiątą. Z pracy wracam przed siedemnastą.

Radová číslovka (`która` `godzina`?)		Radová číslovka v inštrumentále (`między` `którą`?)	Radová číslovka (`która` `godzina`?)		Radová číslovka v inštrumentále (`między` `którą`?)
1:00	`pierwsza`	`pierwszą`	13:00	`trzynasta`	`trzynastą`
2:00	`druga`	`drugą`	14:00	`czternasta`	`czternastą`
3:00	`trzecia`	`trzecią`	15:00	`piętnasta`	`piętnastą`
4:00	`czwarta`	`czwartą`	16:00	`szesnasta`	`szesnastą`
5:00	`piąta`	`piątą`	17:00	`siedemnasta`	`siedemnastą`
6:00	`szósta`	`szóstą`	18:00	`osiemnasta`	`osiemnastą`
7:00	`siódma`	`siódmą`	19:00	`dziewiętnasta`	`dziewiętnastą`
8:00	`ósma`	`ósmą`	20:00	`dwudziesta`	`dwudziestą`
9:00	`dziewiąta`	`dziewiątą`	21:00	`dwudziesta` `pierwsza`	`dwudziestą` `pierwszą`
10:00	`dziesiąta`	`dziesiątą`	22:00	`dwudziesta` `druga`	`dwudziestą` `drugą`
11:00	`jedenasta`	`jedenastą`	23:00	`dwudziesta` `trzecia`	`dwudziestą` `trzecią`
12:00	`dwunasta`	`dwunastą`	24:00	`dwudziesta` `czwarta`	`dwudziestą` `czwartą`

Radová číslovka v genitíve - vyjadrenie času

Pomocou radovej číslovky v 2. páde odpovedáme na otázku do której godziny?, od której godziny?, około której godziny? alebo od której godziny do której?, napr. Do której wrócisz do domu? Do domu wrócę do trzeciej. Od której czynny jest warsztat? Warsztat jest czynny od dziewiątej. Od której do której jesteś w pracy? W pracy jestem od ósmej do szesnastej. Około której wychodzisz? Wychodzę około szesnastej.