Zum Inhalt

Perfektive und imperfektive Verben

Die Grundform eines Verbs ist der Infinitiv, der im Polnischen die Endungen –ć oder –c aufweist, z.B. jechać, lubić, móc, pomóc.

Polnische Verben können in perfektive und imperfektive getrennt werden. Imperfektive Verben antworten auf die Frage co robić? und stellen eine Handlung als andauernden Prozess dar, z.B. czytać, organizować, sprzątać. Perfektive Verben antworten auf die Frage co zrobić? und stellen eine Handlung als Ereignis oder Resultat dar, z.B. przeczytać, zorganizować, sprzątnąć.

Die meisten Verben bilden Aspektpaare bei denen eines imperfektiv und das andere perfektiv ist.

Imperfektive VerbenPerfektive Verben
Co robić?Co zrobić?
pićwypić
jeśćzjeść
jechaćpojechać
dzwonićzadzwonić
myćumyć
malowaćnamalować
czytaćprzeczytać
kupowaćkup
odkurzodkurz
sprzątsprzątnąć
otwierotworz
dawaćdać
spotyk sięspotk się
wracwróc
braćwziąć
oglądaćobejrzeć
mówićpowiedzieć
widziećzobaczyć

Perfektive und imperfektive Verben, die ein Aspektpaar bilden, können sich auf die verschiedensten Weisen voneinander unterscheiden.

  • In den meisten Fällen werden perfektive Verben von ihren imperfektiven Aspektpartnern gebildet, indem ihnen ein Präfix (Vorsilbe) wy-, z/s-, po-, za-, u-, na-, prze- hinzugefügt wird, z.B. pićwypić, jeśćzjeść, jechaćpojechać.
  • In selteneren Fällen lassen sich die imperfektiven und perfektiven Verben anhand ihrer Suffixe (Endungen) unterscheiden. Imperfektive Verben haben die Endung -ać, -ować, -awa, perfektive Verben enden auf -ić/yć, -ać, -nąć, z.B. wkupowaćkupić, sprzątaćsprzątnąć. Oft ist dies begleitet von einem thematischen Austausch, z.B. otwieraćotworzyć, dawaćdać, spotykać sięspotkać się, wracaćwrócić.
  • Manchmal haben perfektive und imperfektive Verben unterschiedliche Wurzeln, z.B. braćwziąć, oglądaćobejrzeć, mówićpowiedzieć, widziećzobaczyć.

Einige Verben haben keine perfektiven Entsprechungen, z.B. móc, musieć, wiedzieć, pracować, studiować, siedzieć, stać.

imperfektive Verben werden in allen drei Zeitformen konjugiert: Präsens (Gegenwart), Präteritum (Vergangenheit) und Futur (Zukunft). Perfektive Verben werden nur im Präteritum und Futur gebraucht.

Die Bildung von Verben mit Vorsilbe

Mithilfe einer Vorsilbe lässt sich die Bedeutung von Verben verändern. Die Bedeutung des Verbs ist dabei abhängig von der Vorsilbe. Z.B.:

wyjechać - Rok temu wyjechaliśmy do Polski.

Die Vorsilbe wy- impliziert eine Richtungsänderung oder die Ausführung eines bestimmten Handlungsziels.

pojechać - Na urlop pojedziemy do parku narodowego.

Die Vorsilbe po- impliziert die spätere Ausführung einer bestimmten Handlung ab einem bestimmten Moment.

przyjechać - Marta przyjedzie samochodem.

Die Vorsilbe przy- impliziert die Ausführung einer bestimmten Absicht.

Personalformen von Verben

Verben treten in der polnischen Sprache in allen drei Personen im Singular und Plural auf. Dazu zählen auch die jeweiligen Personalpronomen.

PersonSingularPlural
1. Personjamy
2. Persontywy
3. Personon / ona / ono
pan / pani
oni / one
państwo

Auf Pronomen der 1. und 2. Person wird häufig verzichtet, da die Endungen der Verbformen bereits auf sie hinweisen, z.B. idziesz (du), czytaliśmy (wir).

Die Pronomen der 3. Person treten für jedes Genus auf und fordern somit die Anpassung der jeweiligen Verbform: im Singular - on mówił (Maskulinum), ona mówiła (Femininum), ono mówiło (Neutrum), im Plural - oni mówili (männliche Personalform), one mówiły (Sachform).

Die Verweisform oni wird anstelle von Substantiven verwendet, die Männer oder Personen verschiedener Geschlechter bezeichnen, z.B. Oni (chłopcy) biegali po podwórku. Oni (pasażerowie) wysiadają z pociągu.. Die Verweisform one wird bei der Bezeichnung von Menschen weiblichen Geschlechts, Kinder, Tieren, Dingen und Erscheinungen vervendet, z.B. One (kobiety) wsiadają do samolotu. One (książki) leżały na stole.

Höflichkeitsformen pan / pani werden mit Verben in der 3. Person Singular verbunden, państwo mit der 3. Person Plural, z.B. Czy pani wybrała kolor? Państwo mogą kupić ten komputer.

Die Flexion von Verben in den verschiedenen Personen nennt sich Konjugation.

Präsens (Gegenwart) - Konjugation -ę, -esz

Verben treten in der polnischen Sprache in allen Tempora auf: Präsens, Präteritum und Futur.

Präsens bedeutet, dass eine Handlung im Moment der Äußerung, häufig oder generell (nicht zu einem bestimmten Zeitpunkt) stattfindet, z.B. Magda czyta ogłoszenia. Filip często chodzi do kina. Kraków leży na południu Polski.

Im Präsens gibt es drei Gruppen der Konjugation für Verben, die aufgrund der Endungen in der 1. und 2. Person Singular definiert werden.

Nach der Konjugation ę, -esz werden Verben gebeugt, die verschiedene Endungen haben, z.B. pisać, nieść, pić, myć, pracować, dawać.

PersonEndungpisaćmyćpracowaćdawaćnieść
japiszęmyjępracujędajęniosę
ty-eszpiszeszmyjeszpracujeszdajeszniesiesz
on/ona/ono
pan/pani
-episzemyjepracujedajeniesie
my-emypiszemymyjemypracujemydajemyniesiemy
wy-eciepiszeciemyjeciepracujeciedajecieniesiecie
oni/one
państwo
pisząmyjąpracujądająniosą
  • Die Verben der Konjugation ę, -esz haben im Präsens häufig einen anderen Wortstamm als im Infinitiv, z.B. pracowaćpracuje, dawaćdaje, braćbierze.
  • Bei einsilbigen Verben, z.B. myć (się), żyć, pić, tritt zwischen dem Wortstamm und der Endung in allen Personalformen der Vokal j auf, z.B. myćmyje, pićpije.
  • Bei Verben, die auf ować enden, z.B. pracować, studiować, kupować, fotografować, malować, budować, wird die Endung owa- zu uj-, z.B. studiuję, pracujesz, kupuje, fotografujemy, malujecie, budują.
  • Bei Verben, die auf wać enden, z.B. dawać, wstawać, poznawać, szanować, wird das Suffix wa- durch j- ersetzt, z.B. daję, wstajesz, poznaje, szanujemy.
  • Einige Verben haben im Präsens zwei verschiedene Wortstämme. Diese sind in die Verben in der 1. Person Singular (niosę) und in der 3. Person Plural (niosą), solche, die mit einem harten Konsonanten enden und die Verben der übrigen Formen mit weichen Konsonanten im Auslaut (niesiesz, niesie, niesiemy, niesiecie) aufzuteilen.

Präsens (Gegenwart) - Konjugation -ę, -isz/ysz

Nach der Konjugation -ę, -isz/ysz werden Verben gebeugt, die auf , -, - enden, z.B. mówić, lubić, uczyć się, tańczyć, myśleć, widzieć, słyszeć.

PersonEndungmówićwidziećsłyszećuczyć się
jamówięwidzęsłyszęuczę się
ty-iszmówiszwidziszsłyszyszuczysz się
on/ona/ono
pan/pani
-imówiwidzisłyszyuczy się
my-imymówimywidzimysłyszymyuczymy się
wy-iciemówiciewidziciesłyszycieuczycie się
oni/one
państwo
mówiąwidząsłysząuczą się

Präsens (Gegenwart) - Konjugation -m, -sz

Nach der Konjugation -m, -sz werden Verben gebeugt, die auf -ać oder -eć enden, z.B. czytać, mieszkać, nazywać się, przepraszać, rozmawiać, umieć, rozumieć.

PersonEndungczytaćmieszkaćumiećrozumieć
ja-mczytammieszkamumiemrozumiem
ty-szczytaszmieszkaszumieszrozumiesz
on/ona/ono
pan/pani
-czytamieszkaumierozumie
my-myczytamymieszkamyumiemyrozumiemy
wy-cieczytaciemieszkacieumiecierozumiecie
oni/one
państwo
-jączytamieszkaumierozumie

Bei Verben dieser Konjugation tritt in der 3. Person Plural vor der Endung der Konsonant -j- auf, um zwei Vokale voneinander zu trennen, z.B. czytaćczytają, umiećumieją.

Präsens - unregelmäßige Verben

Viele Verben haben unterschiedliche Formen im Präsens und Infinitiv, z.B. byćjest, iśćidzie, wiedziećwie. Bei vielen Verben tritt im Präsens der Konsonantenwechsel d : dz, r : rz, g : ż, : auf, z.B. idęidziesz, mogęmożesz, biorębierzesz, jeżdżejedździsz. Einige Konjugationen müssen auswendig gelernt werden.

Personbyćiśćjechaćchciećbrać
jajestemidęjadęchcębiorę
tyjestidzieszjedzieszchceszbierzesz
on/ona/ono
pan/pani
jestidziejedziechcebierze
myjesteśmyidziemyjedziemychcemybierzemy
wyjesteścieidzieciejedzieciechceciebierzecie
oni/one
państwo
idąjadąchcąbiorą
Personmócjeździćmiećjeśćwiedzieć
jamogęjeżdżęmamjemwiem
tymożeszjeździszmaszjeszwiesz
on/ona/ono
pan/pani
możejeździmajewie
mymożemyjeździmymamyjemywiemy
wymożeciejeździciemaciejeciewiecie
oni/one
państwo
mogąjeżdżąmajedząwiedzą

Präteritum

Das Präteritum bezeichnet eine Handlung oder einen Zustand, der in der Vergangenheit stattgefunden hat, z.B. Beata była chora. Magda i córka robiły zakupy. Marcin i Filip spotkali się u Beaty.

Alle Verben (perfektiv und imperfektiv) können im Präteritum gebildet werden, z.B. Wczoraj czytałem książkę. Wczoraj przeczytałem książkę.

Im Präteritum werden Verben nach ihrem Genus gebeugt. Im Singular gibt es drei Genera: Maskulinum, Femininum und Neutrum (prinzipiell wird beim Neutrum nur die 3. Person gebraucht), z.B. chłopiec biegał, dziewczynka śpiewała, dziecko bawiło się. Im Plural werden zwei Genera unterschieden: die männliche Personalform und die Sachform. Erstere wird zu Beschreiben von Handlungen genutzt, die von Männern, oder unterschiedlichen Personen ausgeführt werden, z.B. panowie odpoczywali, nauczyciele pracowali, dziewczynki i chłopcy biegali. In den übrigen Fällen, also wenn eine Handlung oder ein Zustand Frauen, Kinder, Tiere, Pflanzen und Dinge betrifft, wird die Sachform verwendet, z.B. kobiety rozmawiały, dzieci bawiły się, psy leżały, kwiaty rosły, samochody jechały.

Die Vergangenheitsform von Verben wird durch deren Wortstamm im Infinitiv (nach Entfallen der Endung oder -c) und mit Hilfe des Suffix ł sowie den entsprechenden Endungen des Genus gebildet.

Wortstamm des Verbs + Suffix des Präteritum ł + auf das Genus und die Person verweisende Endung
Singular
PersonMaskulinumFemininumNeutrum
ja-ł-em-ł-am-
ty-ł-eś-ł-eś-
on/ona/ono
pan/pani
-ł--ł-a-ł-o
Plural
PersonPersonalmaskulinumNichtpersonalmaskulinum
my-l-iśmy-ł-yśmy
wy-l-iście-ł-yście
oni/one
państwo
-l-i-ł-y

Im Plural tritt die männliche Personalform mit dem Konsonanten l: -liśmy, -liście, -li, die Sachform mit dem Konsonanten ł: -łyśmy, -łyście, -ły auf.

czytać, kupować
Singular
PersonMaskulinumFemininumNeutrum
jaczytałem, kupowałemczytałam, kupowałam-
tyczytałeś, kupowałeśczytałaś, kupowałaś-
on/ona/ono
pan/pani
czytał, kupowałczytała, kupowałaczytało, kupowało
Plural
PersonPersonalmaskulinumNichtpersonalmaskulinum
myczytaliśmy, kupowaliśmyczytałyśmy, kupowałyśmy
wyczytaliście, kupowaliścieczytałyście, kupowałyście
oni/one
państwo
czytali, kupowaliczytały, kupowały

Bei auf -eć endenden Verben, z.B. mieć, woleć, widzieć, lecieć, rozumieć, entsteht der Wechsel von e zu a in allen Verbformen außer der männlichen Personalform.

mieć, rozumieć
Singular
PersonMaskulinumFemininumNeutrum
jamiałem, rozumiałemmiałam, rozumiałam-
tymiałeś, rozumiałeśmiałaś, rozumiałaś-
on/ona/ono
pan/pani
miał, rozumiałmiała, rozumiałamiało, rozumiało
Plural
PersonPersonalmaskulinumNichtpersonalmaskulinum
mymieliśmy, rozumieliśmymiałyśmy, rozumiałyśmy
wymieliście, rozumieliściemiałyście, rozumiałyście
oni/one
państwo
mieli, rozumielimiały, rozumiały

Bei auf -ść endenden Verben, z.B. nieść, przynieść, wieźć, entsteht der Wechsel von e zu o in allen Verbformen außer der männlichen Personalform. In der 3. Person Maskulinum erfolgt der Wechsel von o zu ó.

przynieść, wieźć
Singular
PersonMaskulinumFemininumNeutrum
japrzyniosłem, wiozłemprzyniosłam, wiozłam-
typrzyniosłeś, wiozłeśprzyniosłaś, wiozłaś-
on/ona/ono
pan/pani
przyniósł, wiózłprzyniosła, wiozłaprzyniosło, wiozło
Plural
PersonPersonalmaskulinumNichtpersonalmaskulinum
myprzynieśliśmy, wieźliśmyprzyniosłyśmy, wiozłyśmy
wyprzynieśliście, wieźliścieprzyniosłyście, wiozłyście
oni/one
państwo
przynieśli, wieźliprzyniosły, wiozły

Das Verb iść verfügt über unregelmäßige Formen der Vergangenheit und von ihm abgeleitete Verbformen mit den Präfixen od-, z-, po-, przy-, prze-, w-, wy-, z.B. wejść, wyjść, przyjść, pójść, odejść.

iść, przyjść
Singular
PersonMaskulinumFemininumNeutrum
jaszedłem, przyszedłemszłam, przyszłam-
tyszedłeś, przyszedłeśszłaś, przyszłaś-
on/ona/ono
pan/pani
szedł, przyszedłszła, przyszłaszło, przyszło
Plural
PersonPersonalmaskulinumNichtpersonalmaskulinum
myszliśmy, przyszliśmyszłyśmy, przyszłyśmy
wyszliście, przyszliścieszłyście, przyszłyście
oni/one
państwo
szli, przyszliszły, przyszły

Die Endungen im Präteritum sind beweglich, d.h. die können vom Wortstamm getrennt und mit anderen, dem Verb vorangestellten, Wörtern verbunden werden. Man kann sagen:

Kiedy przyjechaliśmy do domu, było już późno. oder Kiedyśmy przyjechali do domu, było już późno.

Czy o tym pomyślałeś? oder Czyś o tym pomyślał?

Futur II

Futur bedeutet, dass eine Handlung in der Zukunft stattfindet. Im Polnischen wird das Futur von perfektiven und imperfektiven Verben unterschiedlich gebildet. Imperfektive Verben sind an das Futur II gebunden, z.B. Jutro Beata będzie pracować nad nowym projektem. W niedzielę będę miała gości.. Perfektive Verben an das Futur I, z.B. Wieczorem pójdziemy na koncert. Za tydzień Magda i córka pojadą nad morze.

Das Futur II wird von imperfektiven Verbformen auf zwei Weisen gebildet:

  • Hilfsverb być in der richtigenn Personalform des Präteritum + Infinitiv.
    PersonHilfsverb
    być
    czytaćpracować
    jabędębędę czytaćbędę pracować
    tybędzieszbędziesz czytaćbędziesz pracować
    on/ona/ono
    pan/pani
    będziebędzie czytaćbędzie pracować
    mybędziemybędziemy czytaćbędziemy pracować
    wybędzieciebędziecie czytaćbędziecie pracować
    oni/one
    państwo
    będąbędą czytaćbędą pracować
  • Das Hilfsverb być in der jeweiligen Person im Futur + 3. Person Singular Präteritum im Maskulinum und Femininum (in der 3. Person auch Neutrum) und im Plural in der männlichen Personalform oder Sachform.
    Singular
    PersonHilfsverb
    być
    MaskulinumFemininumNeutrum
    jabędębędę czytałbędę czytała-
    tybędzieszbędziesz czytałbędziesz czytała-
    on/ona/ono
    pan/pani
    będziebędzie czytałbędzie czytałabędzie czytało
    Plural
    PersonHilfsverb
    być
    PersonalmaskulinumNichtpersonalmaskulinum
    mybędziemybędziemy czytalibędziemy czytały
    wybędzieciebędziecie czytalibędziecie czytały
    oni/one
    państwo
    będąbędą czytalibędą czytały

Modalverben móc, chcieć, musieć im Futur werden ausschließlich nach dem folgenden Model gebeugt: Verb być im Futur + 3. Person Singular oder Plural im Präteritum, z.B. Jutro będę musiał długo pracować. Czy będziecie chcieli tam pojechać? Ona będzie mogła to zrobić.

Futur I

Das Futur I wird aus perfektiven Verben gebildet. Diese Formen haben Endungen wie im Präsens (siehe Präsens), drücken jedoch die Zukunftsform aus, z.B. Jutro spotkamy się na kawę. Za tydzień Filip pojedzie na wycieczkę rowerową.

PersonKonjugation -ę, -eszKonjugation -ę, -isz/yszKonjugation -m, -sz
janapiszęzatańczęprzeczytam
tynapiszeszzatańczyszprzeczytasz
on/ona/ono
pan/pani
napiszezatańczyprzeczyta
mynapiszemyzatańczymyprzeczytamy
wynapiszeciezatańczycieprzeczytacie
oni/one
państwo
napiszązatańcząprzeczyta

Der Imperativ

Die Formen des Imperativs werden in informellen Beziehungen gebraucht, um Empfehlungen, Bitten und Befehle auszudrücken. Da solche Äußerungen sich direkt an einen Gesprächspartner wenden, hat der Imperativ nur 3 Formen. 2. Person Singular (du), 1. und 2. Person Plural (wir, ihr).

PersonEndungpisaćpracowaćprzypomniećczytać
ja-----
ty-, -ij, -jpiszpracujprzypomnijczytaj
on/ona/ono-----
my-my, -ijmy, -jmypiszmypracujmyprzypomnijmyczytajmy
wy-cie, -ijcie, -jciepiszciepracujcieprzypomnijcieczytajcie
oni/one-----

Die Grundform des Imperativs ist die 2. Person Singular, zu der im Plural die Personalformen -my und -cie hinzugefügt werden, z.B. pisz - piszmy - piszcie, przypomnij - przypomnijmy - przypomnijcie, czytaj - czytajmy - czytajcie.

Bei Verben der Konjugation ę, -esz und ę, -isz/ysz wird die Form der 2. Person Singular von der 2. Person Singular im Präsens gebildet, indem die Personalendung entfällt -esz, -isz/ysz.

  • Wenn das Wortthema nach Entfernen der Endung einen einzelnen Konsonanten an seinem Ende aufweist, hat die 2. Person des Imperativs keine Endung, z.B. pisz(esz)pisz, pracuj(esz)pracuj, niesi(esz)nieś, mów(isz)mów, ucz(ysz) sięucz się, idzi(esz)idź.
  • Wenn das Wortthema nach Entfernen der Endung zwei Konsonanten an seinem Ende aufweist, wird im Imperativ in der 2. Person meistens die Endung -ij hinzugefügt, z.B. przypomn(isz)przypomnij, sprzątni(esz)sprzątnij.

Bei Verben der Konjugation m, -sz wird die Form der 2. Person Singular von der 3. Person Plural gebildet, indem die Endung ą entfällt, z.B. czytaj(ą)czytaj, słuchaj(ą)słuchaj, jedz(ą)jedz, wiedz(ą)wiedz.

Ein Teil der Verben besitzt in der 2. Person des Imperativs eine unregelmäßige Form, die auswendig gelernt werden muss, z.B. być - bądź, mieć - miej, wziąć - weź.

Wenn sich in formellen (offiziellen) Beziehungen an eine Person gewendet wird, werden Empfehlungen, Bitten und Befehle auf andere Weise, mit Hilfe der Pronomen pan/pani, geäußert.

  • Es werden die Partikel niech und Formen der 3. Person Singular oder Plural im Präsens verwendet, z.B. Niech pan czyta dalej. Teraz niech pani mówi. Niech państwo posłuchają tej piosenki.
  • Es wird die Form proszę und der Infinitiv verwendet, z.B. Proszę czytać dalej. Teraz proszę mówić. Proszę posłuchać tej piosenki.

Konjunktiv

Der Konjunktiv drückt Handlungen aus, die unter bestimmten Bedingungen geschehen könnten, oder wird zum Äußern von Bitten genutzt.

Im Konjunktiv treten Verben im Singular Maskulinum und Femininum (in der 3. Person auch Neutrum) sowie im Plural in der männlichen Personalform und Sachform auf.

Singular
PersonEndungMaskulinumFemininumNeutrum
ja-bympisałbympisałabym-
ty-byśpisałbyśpisałabyś-
on/ona/ono
pan/pani
-bypisałbypisałabypisałoby
Plural
PersonEndungPersonalmaskulinumNichtpersonalmaskulinum
my-byśmypisalibyśmypisałybyśmy
wy-byściepisalibyściepisałybyście
oni/one
państwo
-bypisalibypisałyby

Die Formen des Konjunktiv werden gebildet, indem zur 3. Person im Präteritum das Element -by und der 1. und 2. Person die Personalendungen -m, -ś, -śmy, -ście hinzugefügt werden, z.B. mógłbym, mógłbyś, moglibyśmy, moglibyście.

Die Wortendungen im Konjunktiv sind beweglich und können vor dem Verb stehen. Häufig sind sie mit einer Konjunktion verbunden, z.B. Byłoby dobrze, gdybym wróciła jeszcze dziś. Czybyś mógł otworzyć okno?

Passiv

Verben, die Subjekten und Objekten im Akkusativ vorangestellt sind, können sowohl im Passiv als auch im Aktiv auftreten. In der gesprochenen Alltagssprache werden vor allem Formen des Aktivs verwendet, die die natürliche Anordnung des Inhalts ausdrücken: Das Subjekt ist der Handelnde und das Komplement ist das Objekt der Handlung, z. B. Jan Matejko namalował ten obraz, Paweł czyta książkę. Im Passiv ist diese Anordnung umgekehrt: das Objekt der Handlung ist das Subjekt und der Handelnde ist das Komplement, oder es wird im Satz ganz weggelassen, z. B. Ten obraz został namalowany przez Jana Matejkę. Książka jest czytana przez Pawła. Zamek został zbudowany w XVI wieku. Formen des Passivs sind in der Schriftsprache gebräuchlicher.

Die Form des Passivs besteht aus zwei Worten:

  • der persönlichen Form des Hilfsverbs być oder zostać

sowie

  • dem Partizip der Vergangenheit eines einfachen Verbs, das auf -ny, -ony, -ty endet

Formen der Vergangenheitsform von nicht-finiten Verben werden mit dem Hilfsverb być gebildet. Mit diesem Verb kann man Vergangenheits-, Gegenwarts- und Zukunftsformen bilden, zum Beispiel: Książka była czytana przez Pawła. Blog jest pisany przez znanego podróżnika. Konkurs będzie organizowany przez uczniów.

Formen der Vergangenheitsform von nicht-finiten Verben werden mit dem Hilfsverb zostać gebildet. Mit diesem Verb kann man Vergangenheits-, Gegenwarts- und Zukunftsformen bilden, zum Beispiel: Obraz został namalowany przez Jana Matejkę. Ratusz zostanie zrekonstruowany przez niemiecką firmę.

Die Hilfsverben być und zostać werden wie alle anderen Verben konjugiert: nach Person, Numerus, Genus, Tempus und Modus. Partizipien der Vergangenheit nehmen das entsprechende Genus an - im Singular sind sie maskulin und feminin (neutral in der 3. Person), im Plural maskulin und nicht-maskulin, z. B.

Passivformen des Verbs zaprosić in der Vergangenheit
Singular
PersonMaskulinumFemininumNeutrum
jazostałem zaproszonyzostałam zaproszona-
tyzostałeś zaproszonyzostałaś zaproszona-
on/ona/ono
pan/pani
został zaproszonyzostała zaproszonazostało zaproszone
Plural
PersonPersonalmaskulinumNichtpersonalmaskulinum
myzostaliśmy zaproszenizostałyśmy zaproszone
wyzostaliście zaproszenizostałyście zaproszone
oni/one
państwo
zostali zaproszenizostały zaproszone

Unpersönliche Formen

Die unpersönlichen Formen eines Verbs können dazu genutzt werden, in einem Satz zu verschweigen bzw. nicht kenntlich zu machen, wer eine Handlung ausführt. In den unterschiedlichen Zeitformen unterscheiden sich die unpersönlichen Formen. Dies hängt sowohl von der Zeitform als auch vom Aspekt des Verbs ab.

Die unpersönlichen Formen der Vergangenheitsform werden auf die gleiche Weise aus vollendeten und unvollendeten Verben gebildet. Die Endung -no, -ono, -to wird an den Verbstamm angehängt, z.B.:

Ratusz zbudowano w XVI w.

W szkole zorganizowano zawody sportowe.

Sklep już zamknięto.

Die unpersönlichen Formen des Präsens werden nur aus imperfekten Verben gebildet. Der Form der 3. Person Singular wird das Reflexivpronomen się angefügt, z.B.:

W mieście buduje się nowy stadion.

Coraz mniej się czyta, coraz częściej słucha się audiobooków.

Die unpersönlichen Formen des Futurs hängen vom Aspekt des Verbs ab. Bei vollendeten Verben wird der 3. Person Singular das Reflexivpronomen się hinzugefügt, z.B.:

W przyszłości zbuduje się również nowy basen.

Unvollendete Verben setzen sich aus dem Hilfsverb być in der 3. Person Futur, dem Reflexivpronomen się und dem Infinitiv zusammen, z.B.:

W przyszłym roku będzie się budować nową dzielnicę mieszkalną.

Partizipien

Ein Partizip ist eine unpersönliche Verbform, die Eigenschaften eines Adjektivs oder Adverbs aufweist. Man unterscheidet zwischen Attribut- und Adverbialpartizipien. Attributpartizipien geben handlungsbezogene Eigenschaften an. Wir unterteilen Attributpartizipien in aktive und passive Partizipien und konjugieren sie wie Adjektive, nach Kasus, Numerus und Genus (in der Regel beantworten sie Fragen jaki? jaka? jakie?). Adverbialpartizipien lassen sich nicht konjugieren und verweisen auf zwei gleichzeitig ausgeführte Handlungen (Partizip I) oder auf eine Handlung, die nach einer anderen ausgeführt wird (Partizip II). Adverbialpartizipien kommen häufiger in schriftlichen Texten vor. Das adverbiale Partizip II wird in der polnischen Alltagssprache eher selten verwendet.

Das Attributpartizip im Aktiv

Schafft eine Kongruenz mit dem Substantiv, auf das es sich bezieht, d.h. wie auch bei Adjektiven, stimmt es mit dem Substantiv, auf das es sich bezieht, in Bezug auf Kasus, Numerus und Genus überein. Wir bilden diese Partizipien nur aus imperfektiven Verben. Z.B.:

pisaćpiszący

czytaćczytający

Z.B.:

Patrzył na kolegę, który pisał e-mail.Patrzył na kolegę piszącego e-mail.

Zobaczyłam koleżankę, która czytała czasopismo.Zobaczyłam koleżankę czytającą czasopismo.

Beispiel für die Bildung des Partizip Präsens Aktiv im Nominativ Singular:

Konjugation -ę, -esz

pisaćoni/one pisząpiszącpiszącypiszącapiszące

Konjugation -ę, -isz/ysz

mówićoni/one mówiąmówiącmówiącymówiącamówiące

Konjugation -m, -sz

czytaćoni/one czytajączytającczytającyczytającaczytające

jeśćoni/one jedząjedzącjedzącyjedzącajedzące

Das Attributpartizip im Passiv

Schafft eine Kongruenz mit dem Substantiv, auf das es sich bezieht, d.h. wie auch bei Adjektiven, stimmt es mit dem Substantiv, auf das es sich bezieht, in Bezug auf Kasus, Numerus und Genus überein. Wir bilden diese Partizipien in erster Linie aus transitiven Verben (aktiv und passiv). Z.B.:

pisaćpisany/napisany

czytaćczytany/przeczytany

Z.B.:

Piotr czyta wiadomość, którą napisała jego koleżanka.Piotr czyta wiadomość napisaną przez jego koleżankę.

Das adverbiale Partizip I

Bezeichnet eine Handlung, die gleichzeitig mit einer anderen Handlung stattfindet, auf die sich der Satz bezieht und durch die Personalform des Verbs ausgedrückt wird. Wir bilden diese Partizipien aus der 3. Person Plural von Verben im unvollendeten Aspekt Präsens mit der Partikel -c. Z.B.:

idą + c = idąc

piszą + c = pisząc

czytają + c = czytając

śpiewają + c = śpiewając

Z.B.:

Szedł ulicą. Spotkał koleżankę.Idąc ulicą, spotkał koleżankę.

Konjugation -ę, -esz

pisaćoni/one pisząpisząc

Konjugation -ę, -isz/ysz

mówićoni/one mówiąmówiąc

Konjugation -m, -sz

czytaćoni/one czytajączytając

jeśćoni/one jedząjedząc

Das adverbiale Partizip II

Bezeichnet eine Handlung, die vor einer anderen Handlung stattgefunden hat, auf die sich der Satz bezieht und durch die Personalform des Verbs ausgedrückt wird. Wir bilden diese Partizipien aus der 3. Person Singular von maskulinen Verben im vollendeten Aspekt in der Vergangenheitsform mit der Partikel -wszy, -łszy. Z.B.:

napisaćnapisawszy

przeczytaćprzeczytawszy

zjeśćzjadłszy

Z.B.:

Napisawszy list, poszedłem na pocztę.

Przeczytawszy książkę, zabrała się do pisania artykułu.

Zjadłszy obiad, wróciliśmy do pracy.

Zurück nach oben